Rozwiązywanie stosunku pracy

Poniżej zaprezentowane zostały zasady, tryb i podstawy prawne rozwiązywania stosunku pracy w szkołach i przedszkolach prowadzonych przez jednostki samorządu terytorialnego.

Nauczyciele

Administracja i obsługa

Współdziałanie ze związkami zawodowymi

Nauczyciele

Nauczyciele zatrudnieni na podstawie mianowania

Lp.	Przyczyna	Sposób/tryb rozwiązania stosunku pracy	Termin	Podstawa prawna	Odprawa
1	całkowita likwidacja szkoły	przez pracodawcę za trzymiesięcznym wypowiedzeniem	z końcem roku szkolnego (nie dotyczy placówek nieferyjnych)	art. 20 ust. 1 pkt 1 KN	sześciomiesięczne wynagrodzenie zasadnicze – art. 20 ust. 2 z uwzgl. art. 22 ust. 2a KN
2	częściowa likwidacja szkoły albo w zmiany organizacyjne powodujące zmniejszenie liczby oddziałów w szkole lub zmiany planu nauczania uniemożliwiające dalsze zatrudnianie nauczyciela w pełnym wymiarze zajęć	przez pracodawcę za trzymiesięcznym (lub skróconym – art. 20 ust. 5 KN) wypowiedzeniem ^[1]	z końcem roku szkolnego (nie dotyczy placówek nieferyjnych)	art. 20 ust. 1 pkt 2 KN	sześciomiesięczne wynagrodzenie zasadnicze – art. 20 ust. 2 z uwzgl. art. 22 ust. 2a KN
3	na wniosek nauczyciela	przez pracownika za trzymiesięcznym wypowiedzeniem	z końcem roku szkolnego (nie dotyczy placówek nieferyjnych)	art. 23 ust. 1 pkt 1 KN	brak
4	czasowa niezdolność nauczyciela do pracy spowodowana chorobą, jeżeli okres tej niezdolności przekracza 182 dni, a jeżeli niezdolność do pracy została spowodowana gruźlicą lub występuje w trakcie ciąży – 270 dni, w szczególnie uzasadnionych wypadkach przedłużona o kolejne 12 miesięcy, o ile nauczyciel uzyskał prawo do świadczenia rehabilitacyjnego	przez pracodawcę bez wypowiedzenia	z końcem tego miesiąca, w którym upływa okres czasowej niezdolności nauczyciela do pracy	art. 23 ust. 1 pkt 2 KN	brak
5	orzeczenie przez lekarza przeprowadzającego badanie okresowe lub kontrolne o niezdolności nauczyciela do wykonywania dotychczasowej pracy	przez pracodawcę bez wypowiedzenia	z końcem miesiąca, w którym dyrektor szkoły otrzymał ostateczne orzeczenie lekarskie	art. 23 ust. 1 pkt 3 KN	jednomiesięczne wynagrodzenie zasadnicze ostatnio pobierane w czasie trwania stosunku pracy – za każdy pełny rok pracy na stanowisku nauczyciela, w jednostkach organizacyjnych, o których mowa w art. 1 ust. 1 oraz ust. 2 pkt 1 i 1a KN, nieprzekraczające jednak sześciomiesięcznego wynagrodzenia zasadniczego – art. 28 ust. 1 KN
6	uzyskanie negatywnej oceny pracy	przez pracodawcę za trzymiesięcznym wypowiedzeniem	z końcem tego miesiąca, w którym upływa trzymiesięczne wypowiedzenie, licząc od otrzymania przez nauczyciela negatywnej oceny pracy	art. 23 ust. 1 pkt 5 KN	brak
7	cofnięcie skierowania do nauczania religii w szkole	przez pracodawcę bez wypowiedzenia	z końcem tego miesiąca, w którym nastąpiło cofnięcie skierowania	art. 23 ust. 1 pkt 6 KN	jednomiesięczne wynagrodzenie za każdy rok pracy na stanowisku nauczyciela religii, nie więcej jednak niż wysokość trzymiesięcznego wynagrodzenia – art. 28 ust. 2a KN
8	na mocy porozumienia stron	porozumienie pracownika i pracodawcy	określony w porozumieniu	art. 23 ust. 4 pkt 1 KN	brak
9	nieusprawiedliwione niezgłoszenie się nauczyciela na badanie okresowe lub kontrolne	przez pracodawcę bez wypowiedzenia	z końcem miesiąca, w którym dyrektor otrzymał o tym informację	art. 23 ust. 4 pkt 2 KN	brak
10	dwukrotne nieusprawiedliwione niezgłoszenie się nauczyciela na badanie na podstawie skierowania dyrektora z własnej inicjatywy	przez pracodawcę bez wypowiedzenia	z końcem miesiąca, w którym dyrektor otrzymał o tym informację	art. 23 ust. 4 pkt 2 w zw. z art. 23 ust. 5 KN	brak
11	upływ dwuletniego urlopu bezpłatnego związanego z niemożnością zatrudnienia w miejscu stałego zamieszkania współmałżonka	przez pracodawcę bez wypowiedzenia	po upływie 2 lat urlopu bezpłatnego, jeśli w tym okresie nauczyciel nie podejmie ponownie pracy	art. 70 ust. 2 KN	jednomiesięczne wynagrodzenie zasadnicze ostatnio pobierane w czasie trwania stosunku pracy – za każdy pełny rok pracy na stanowisku nauczyciela, w jednostkach organizacyjnych, o których mowa w art. 1 ust. 1 oraz ust. 2 pkt 1 i 1a KN, nieprzekraczającą jednak: trzymiesięcznego wynagrodzenia zasadniczego (jeżeli okres pracy nauczycielskiej nie przekroczył 10 lat) lub sześciomiesięcznego wynagrodzenia zasadniczego (jeżeli okres pracy nauczycielskiej przekroczył 10 lat)
12	wydanie orzeczenia lekarskiego stwierdzającego szkodliwy wpływ wykonywanej pracy na zdrowie pracownika, gdy pracodawca nie przeniesie go w terminie wskazanym w orzeczeniu lekarskim do innej pracy, odpowiedniej ze względu na stan jego zdrowia i kwalifikacje zawodowe	przez pracownika bez wypowiedzenia	bez okresu wypowiedzenia	art. 55 § 1 KP w zw. z art. 91c ust. 1 KN	brak
13	ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków wobec pracownika	przez pracownika bez wypowiedzenia	bez okresu wypowiedzenia	art. 55 § 1¹ KP w zw. z art. 91c ust. 1 KN	brak, odszkodowanie art. 55 § 1¹ KP

Konsultacja związkowa wymagana w punktach: 2, 6.

^[1] Wypowiedzenie jest bezskuteczne w przypadku złożenia przez nauczyciela, w terminie do 30 dni od dnia doręczenia wypowiedzenia stosunku pracy, pisemnego wniosku o przeniesienie w stan nieczynny.

Nauczyciele zatrudnieni na czas nieokreślony

Lp.	Przyczyna	Sposób/tryb rozwiązania stosunku pracy	Termin	Podstawa prawna	Odprawa
1	całkowita likwidacja szkoły	rozwiązanie stosunku pracy przez pracodawcę za trzymiesięcznym wypowiedzeniem	z końcem roku szkolnego (nie dotyczy placówek nieferyjnych)	art. 20 ust. 1 pkt 1 KN	jednomiesięczne wynagrodzenie (jeżeli pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy krócej niż 2 lata); dwumiesięczne wynagrodzenie (jeżeli pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy od 2 do 8 lat); trzymiesięczne wynagrodzenie (jeżeli pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy ponad 8 lat) ^[2] – art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (Dz. U. z 2016 r. poz. 1474 z późn. zm.) w zw. z art. 20 ust. 2 KN
2	częściowa likwidacja szkoły albo w zmiany organizacyjne powodujące zmniejszenie liczby oddziałów w szkole lub zmiany planu nauczania uniemożliwiające dalsze zatrudnianie nauczyciela w pełnym wymiarze zajęć	przez pracodawcę za trzymiesięcznym (lub skróconym – art. 20 ust. 5 KN) wypowiedzeniem ^[1]	z końcem roku szkolnego (nie dotyczy placówek nieferyjnych)	art. 20 ust. 1 pkt 2 KN	jednomiesięczne wynagrodzenie (jeżeli pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy krócej niż 2 lata); dwumiesięczne wynagrodzenie (jeżeli pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy od 2 do 8 lat); trzymiesięczne wynagrodzenie (jeżeli pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy ponad 8 lat) ^[2] – art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (Dz. U. z 2016 r. poz. 1474 z późn. zm.) w zw. z art. 20 ust. 2 KN
3	wypowiedzenie przez nauczyciela	przez pracownika za trzymiesięcznym wypowiedzeniem	z końcem roku szkolnego (nie dotyczy placówek nieferyjnych)	art. 27 ust. 1 KN	brak
4	wypowiedzenie przez pracodawcę	przez pracodawcę za trzymiesięcznym wypowiedzeniem	z końcem roku szkolnego (nie dotyczy placówek nieferyjnych)	art. 27 ust. 1 KN	brak (ew. z ustawy z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników)
5	jeżeli w ciągu 6 lat od rozpoczęcia odbywania przygotowania do zawodu nauczyciela nauczyciel nie uzyskał stopnia nauczyciela mianowanego	przez pracodawcę bez wypowiedzenia	z końcem roku szkolnego, w którym upłynął 6-letni okres	art. 27 ust. 4 KN
6	czasowa niezdolność nauczyciela do pracy spowodowana chorobą, jeżeli okres tej niezdolności przekracza 182 dni, a jeżeli niezdolność do pracy została spowodowana gruźlicą lub występuje w trakcie ciąży – 270 dni, w szczególnie uzasadnionych wypadkach przedłużona o kolejne 12 miesięcy, o ile nauczyciel uzyskał prawo do świadczenia rehabilitacyjnego	przez pracodawcę bez wypowiedzenia	z końcem tego miesiąca, w którym upływa okres czasowej niezdolności nauczyciela do pracy	art. 23 ust. 1 pkt 2 w zw. z art. 27 ust. 3 KN	brak
7	orzeczenie przez lekarza przeprowadzającego badanie okresowe lub kontrolne o niezdolności nauczyciela do wykonywania dotychczasowej pracy	przez pracodawcę bez wypowiedzenia	z końcem miesiąca, w którym dyrektor szkoły otrzymał ostateczne orzeczenie lekarskie	art. 23 ust. 1 pkt 3 w zw. z art. 27 ust. 3 KN	brak
8	uzyskanie negatywnej oceny pracy	przez pracodawcę za trzymiesięcznym wypowiedzeniem	z końcem tego miesiąca, w którym upływa trzymiesięczne wypowiedzenie, licząc od otrzymania przez nauczyciela negatywnej oceny pracy	art. 23 ust. 1 pkt 5 w zw. z art. 27 ust. 3 KN	brak
9	cofnięcie skierowania do nauczania religii w szkole	przez pracodawcę bez wypowiedzenia	z końcem tego miesiąca, w którym nastąpiło cofnięcie skierowania	art. 23 ust. 1 pkt 6 w zw. z art. 27 ust. 3 KN	brak
10	na mocy porozumienia stron	porozumienie pracownika i pracodawcy	określony w porozumieniu	art. 23 ust. 4 pkt 1 w zw. z art. 27 ust. 3 KN	brak
11	nieusprawiedliwione niezgłoszenie się nauczyciela na badanie okresowe lub kontrolne	przez pracodawcę bez wypowiedzenia	z końcem miesiąca, w którym dyrektor otrzymał o tym informację	art. 23 ust. 4 pkt 2 w zw. z art. 27 ust. 3 KN	brak
12	dwukrotne nieusprawiedliwione niezgłoszenie się nauczyciela na badanie na podstawie skierowania dyrektora z własnej inicjatywy	przez pracodawcę bez wypowiedzenia	z końcem miesiąca, w którym dyrektor otrzymał o tym informację	art. 23 ust. 4 pkt 2 w zw. z art. 23 ust. 5 w zw. z art. 27 ust. 3 KN	brak
13	wydanie orzeczenia lekarskiego stwierdzającego szkodliwy wpływ wykonywanej pracy na zdrowie pracownika, gdy pracodawca nie przeniesie go w terminie wskazanym w orzeczeniu lekarskim do innej pracy, odpowiedniej ze względu na stan jego zdrowia i kwalifikacje zawodowe	przez pracownika bez wypowiedzenia	bez okresu wypowiedzenia	art. 55 § 1 KP w zw. z art. 91c ust. 1 KN	brak
14	ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków wobec pracownika	przez pracownika bez wypowiedzenia	bez okresu wypowiedzenia	art. 55 § 1¹ KP w zw. z art. 91c ust. 1 KN	brak, odszkodowanie art. 55 § 1¹ KP

Konsultacja związkowa wymagana w punktach: 2, 4.

^[2] Wysokość odprawy pieniężnej nie może przekraczać kwoty 15-krotnego minimalnego wynagrodzenia za pracę, ustalanego na podstawie odrębnych przepisów, obowiązującego w dniu rozwiązania stosunku pracy.

Nauczyciele zatrudnieni na czas określony (w tym zastepstwo)

Lp.	Przyczyna	Sposób/tryb rozwiązania stosunku pracy	Termin	Podstawa prawna	Odprawa
1	upływ terminu na jaki została zawarta umowa na czas określony	bez wypowiedzenia	z końcem okresu na jaki została zawarta	art. 30 § 1 pkt 4 KP w zw. z art. 91c ust. 1 oraz art. 10 ust. 2 lub 7 KN	brak
2	powrót nauczyciela nieobecnego, za ktorego została zawarta umowa na zastępstwo	bez wypowiedzenia	powrotu nauczyciela nieobecnego do pracy	art. 30 § 1 pkt 4 KP w zw. z art. 91c ust. 1 oraz art. 10 ust. 7 KN	brak
3	nieuzyskanie w trakcie pierwszego roku pracy w szkole przygotowania pedagogicznego przez nauczyciela zatrudnionego bez przygotowania pedagogicznego ^[3]	bez wypowiedzenia	z końcem roku szkolnego	art. 10 ust. 3 KN	brak
4	całkowita likwidacja szkoły	przez pracodawcę za trzymiesięcznym wypowiedzeniem	z końcem roku szkolnego (nie dotyczy placówek nieferyjnych)	art. 20 ust. 1 pkt 1 KN	jednomiesięczne wynagrodzenie (jeżeli pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy krócej niż 2 lata); dwumiesięczne wynagrodzenie (jeżeli pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy od 2 do 8 lat); trzymiesięczne wynagrodzenie (jeżeli pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy ponad 8 lat) ^[2] – art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (Dz. U. z 2016 r. poz. 1474 z późn. zm.) w zw. z art. 20 ust. 2 KN (uwaga 4)
5	częściowa likwidacja szkoły albo w zmiany organizacyjne powodujące zmniejszenie liczby oddziałów w szkole lub zmiany planu nauczania uniemożliwiające dalsze zatrudnianie nauczyciela w pełnym wymiarze zajęć	przez pracodawcę za trzymiesięcznym (lub skróconym – art. 20 ust. 5 KN) wypowiedzeniem ^[1]	z końcem roku szkolnego (nie dotyczy placówek nieferyjnych)	art. 20 ust. 1 pkt 2 KN	jednomiesięczne wynagrodzenie (jeżeli pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy krócej niż 2 lata); dwumiesięczne wynagrodzenie (jeżeli pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy od 2 do 8 lat); trzymiesięczne wynagrodzenie (jeżeli pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy ponad 8 lat) ^[2] – art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (Dz. U. z 2016 r. poz. 1474 z późn. zm.) w zw. z art. 20 ust. 2 KN (uwaga 4)
6	wypowiedzenie przez nauczyciela	przez pracownika za wypowiedzeniem	okres wypowiedzenia wg art. 36 § 1 pkt 1 lub 2 lub 3 KP w zw. z art. 91c ust. 1 KN	art. 30 § 1 pkt 2 KP w zw. z art. 91c ust. 1 KN	brak
7	wypowiedzenie przez pracodawcę	przez pracodawcę za wypowiedzeniem	okres wypowiedzenia wg art. 36 § 1 pkt 1 lub 2 lub 3 KP w zw. z art. 91c ust. 1 KN	art. 30 § 1 pkt 2 KP w zw. z art. 91c ust. 1 KN	brak (ew. z ustawy z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników)
8	niezdolność pracownika do pracy wskutek choroby trwająca dłużej niż 3 miesiące – gdy pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy krócej niż 6 miesięcy	przez pracodawcę bez wypowiedzenia	bez okresu wypowiedzenia	art. 53 § 1 pkt 1 ppkt a w zw. z art. 91c ust. 1 KN	brak
9	niezdolność pracownika do pracy wskutek choroby trwająca dłużej niż łączny okres pobierania z tego tytułu wynagrodzenia i zasiłku oraz pobierania świadczenia rehabilitacyjnego przez pierwsze 3 miesiące – gdy pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy co najmniej 6 miesięcy lub jeżeli niezdolność do pracy została spowodowana wypadkiem przy pracy albo chorobą zawodową	przez pracodawcę bez wypowiedzenia	bez okresu wypowiedzenia	art. 53 § 1 pkt 1 ppkt b w zw. z art. 91c ust. 1 KN	brak
10	w razie usprawiedliwionej nieobecności pracownika w pracy z innych przyczyn niż wymienione w pkt 7 i 8 niniejszej tabeli, trwającej dłużej niż 1 miesiąc	przez pracodawcę bez wypowiedzenia	bez okresu wypowiedzenia	art. 53 § 1 pkt 2 w zw. z art. 91c ust. 1 KN	brak
11	na mocy porozumienia stron	porozumienie pracownika i pracodawcy	określony w porozumieniu	art. 30 § 1 pkt 1 KP w zw. z art. 91c ust. 1 KN	brak
12	wydanie orzeczenia lekarskiego stwierdzającego szkodliwy wpływ wykonywanej pracy na zdrowie pracownika, gdy pracodawca nie przeniesie go w terminie wskazanym w orzeczeniu lekarskim do innej pracy, odpowiedniej ze względu na stan jego zdrowia i kwalifikacje zawodowe	przez pracownika bez wypowiedzenia	bez okresu wypowiedzenia	art. 55 § 1 KP w zw. z art. 91c ust. 1 KN	brak
13	ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków wobec pracownika	przez pracownika bez wypowiedzenia	bez okresu wypowiedzenia	art. 55 § 1¹ KP w zw. z art. 91c ust. 1 KN	brak, odszkodowanie art. 55 § 1¹ KP

Konsultacja związkowa wymagana w punktach: 5, 7.

^[3] Dyrektor szkoły może nie rozwiązać umowy o pracę z nauczycielem, jeżeli nauczyciel nie uzyskał przygotowania pedagogicznego z przyczyn od niego niezależnych i zobowiąże się do uzyskania przygotowania pedagogicznego w trakcie drugiego roku pracy w szkole.

^[4] W przypadku nauczycieli zatrudnionych na część etatu prawo do odprawy uzależnione jest od tego, czy szkoła zatrudnia co najmniej 20 pracowników.

Wygaśnięcie stosunku pracy – wszyscy nauczyciele

Lp.	Przyczyna	Podstawa prawna
1	nieusprawiedliwienie w ciągu 7 dni swojego nieprzystąpienia do pracy przez nauczyciela nowozatrudnionego (chyba że przepisy szczególne stanowią inaczej)	art. 16 KN
2	upływ sześciomiesięcznego okresu pozostawania w stanie nieczynnym	art. 20 ust. 5c KN
3	odmowa podjęcia pracy przez nauczyciela przeniesionego w stan nieczynny	art. 20 ust. 7 KN
4	prawomocne ukaranie w postępowaniu dyscyplinarnym karą dyscyplinarną zwolnienia z pracy oraz karą dyscyplinarną zwolnienia z pracy z zakazem przyjmowania ukaranego do pracy w zawodzie nauczyciela w okresie 3 lat od ukarania lub karą wydalenia z zawodu nauczyciela	art. 26 ust. 1 pkt 1 KN
5	orzeczenia środka karnego pozbawienia praw publicznych lub zakazu wykonywania zawodu nauczyciela	art. 26 ust. 1 pkt 2 KN
6	utraty pełnej zdolności do czynności prawnych	art. 26 ust. 1 pkt 2a KN
7	prawomocne skazanie za umyślne przestępstwo lub umyślne przestępstwo skarbowe	art. 26 ust. 1 pkt 3 KN
8	upływ trzymiesięcznego okresu odbywania kary pozbawienia wolności	art. 26 ust. 1 pkt 4 KN
9	stwierdzenie, że nawiązanie stosunku pracy nastąpiło na podstawie fałszywych lub nieważnych dokumentów albo zostało dokonane z naruszeniem warunków określonych w art. 10 ust. 5 pkt 1-5, z zastrzeżeniem art. 10 ust. 9 KN	art. 26 ust. 1 pkt 5 KN
10	śmierć pracownika	art. 63¹ § 1 KP w zw. z art. 91c ust. 1 KN

Rozwiązanie stosunku pracy w związku z prześciem na emeryturę nauczycielską

Jeżeli nauczyciel rozwiązuje stosunek pracy w związku z przejściem na emeryturę nauczycielską bez względu na wiek (którzy do 2008 roku nabyli uprawnienia), należy w podstawie prawnej ustania zatrudnienia wskazać także art. 88 Karty Nauczyciela.

Administracja i obsługa

Pracownicy zatrudnieni na czas nieokreślony

Lp.	Sposób/tryb	Uwagi	Podstawa prawna
1	porozumienie stron	Rozwiązanie następuje w terminie na zasadach określonych w porozumieniu	art. 30 § 1 pkt. 1 KP
2	za wypowiedzeniem przez pracodawcę	Obowiązuje okres wypowiedzenia zależny od okresu zatrudnienia u danego pracodawcy ^[1]: 2 tygodnie, jeżeli pracownik był zatrudniony krócej niż 6 miesięcy, 1 miesiąc, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 6 miesięc, 3 miesiące, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 3 lata.	art. 30 § 1 pkt 2 KP
3	za wypowiedzeniem przez pracownika		art. 30 § 1 pkt 2 KP
4	bez wypowiedzenia przez pracodawcę z winy pracownika	Pracodawca może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika w razie: ciężkiego naruszenia przez pracownika podstawowych obowiązków pracowniczych, popełnienia przez pracownika w czasie trwania umowy o pracę przestępstwa, które uniemożliwia dalsze zatrudnianie go na zajmowanym stanowisku, jeżeli przestępstwo jest oczywiste lub zostało stwierdzone prawomocnym wyrokiem, zawinionej przez pracownika utraty uprawnień koniecznych do wykonywania pracy na zajmowanym stanowisku. Zgodnie z art. 30 ustawy o pracownikach samorządowych, w tym samym trybie następuje rozwiązanie umowy z pracownikiem samorządowym zatrudnionym na stanowisku urzędniczym, w tym kierowniczym stanowisku urzędniczym, w przypadku stwierdzenia naruszenia przez pracownika samorządowego któregokolwiek z zakazów wykonywania zajęć: pozostających w sprzeczności lub związanych z zajęciami, które wykonuje w ramach obowiązków służbowych, wywołujących uzasadnione podejrzenie o stronniczość lub interesowność, sprzecznych z obowiązkami wynikającymi z ustawy o pracownikach samorządowych.	art. 30 § 1 pkt. 3 i art. 52 § 1 KP
5	bez wypowiedzenia przez pracodawcę bez winy pracownika	Pracodawca może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia: jeżeli niezdolność pracownika do pracy wskutek choroby trwa: dłużej niż 3 miesiące – gdy pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy krócej niż 6 miesięcy, dłużej niż łączny okres pobierania z tego tytułu wynagrodzenia i zasiłku oraz pobierania świadczenia rehabilitacyjnego przez pierwsze 3 miesiące – gdy pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy co najmniej 6 miesięcy lub jeżeli niezdolność do pracy została spowodowana wypadkiem przy pracy albo chorobą zawodową; w razie usprawiedliwionej nieobecności pracownika w pracy z innych przyczyn niż wymienione w pkt 1, trwającej dłużej niż 1 miesiąc.	art. 30 § 1 pkt. 3 i art. 53 § 1 KP
6	bez wypowiedzenia przez praco pracownika	Pracownik może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia, jeżeli zostanie wydane orzeczenie lekarskie stwierdzające szkodliwy wpływ wykonywanej pracy na zdrowie pracownika, a pracodawca nie przeniesie go w terminie wskazanym w orzeczeniu lekarskim do innej pracy, odpowiedniej ze względu na stan jego zdrowia i kwalifikacje zawodowe. Pracownik może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzneia także wtedy, gdy pracodawca dopuścił się ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków wobec pracownika. Rozwiązanie umowy o pracę z przyczyn określonych powyżej pociąga za sobą skutki, jakie przepisy prawa wiążą z rozwiązaniem umowy przez pracodawcę za wypowiedzeniem.	art. 55 § 1 i § 11 KP

Konsultacja związkowa wymagana w punktach: 2.

^[1] Jeżeli pracownik jest zatrudniony na stanowisku związanym z odpowiedzialnością materialną za powierzone mienie, strony mogą ustalić w umowie o pracę, że w przypadku, o którym mowa w pkt 1, okres wypowiedzenia wynosi 1 miesiąc, a w przypadku, o którym mowa w pkt 2 – 3 miesiące.

Strony mogą po dokonaniu wypowiedzenia umowy o pracę przez jedną z nich ustalić wcześniejszy termin rozwiązania umowy; ustalenie takie nie zmienia trybu rozwiązania umowy o pracę.

Pracownicy zatrudnieni na czas określony

Lp.	Sposób/tryb	Uwagi	Podstawa prawna
1	z upływem czasu, na który była zawarta	Rozwiązanie następuje z końcem okresu, na jaki zawarta została umowa	art. 30 § 1 pkt. 4 KP
2	porozumienie stron	Rozwiązanie następuje w terminie na zasadach określonych w porozumieniu	art. 30 § 1 pkt. 1 KP
3	za wypowiedzeniem przez pracodawcę	Obowiązuje okres wypowiedzenia zależny od okresu zatrudnienia u danego pracodawcy ^[1]: 2 tygodnie, jeżeli pracownik był zatrudniony krócej niż 6 miesięcy, 1 miesiąc, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 6 miesięc, 3 miesiące, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 3 lata.	art. 30 § 1 pkt 2 KP
4	za wypowiedzeniem przez pracownika		art. 30 § 1 pkt 2 KP
5	bez wypowiedzenia przez pracodawcę z winy pracownika	Pracodawca może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika w razie: ciężkiego naruszenia przez pracownika podstawowych obowiązków pracowniczych, popełnienia przez pracownika w czasie trwania umowy o pracę przestępstwa, które uniemożliwia dalsze zatrudnianie go na zajmowanym stanowisku, jeżeli przestępstwo jest oczywiste lub zostało stwierdzone prawomocnym wyrokiem, zawinionej przez pracownika utraty uprawnień koniecznych do wykonywania pracy na zajmowanym stanowisku. Zgodnie z art. 30 ustawy o pracownikach samorządowych, w tym samym trybie następuje rozwiązanie umowy z pracownikiem samorządowym zatrudnionym na stanowisku urzędniczym, w tym kierowniczym stanowisku urzędniczym, w przypadku stwierdzenia naruszenia przez pracownika samorządowego któregokolwiek z zakazów wykonywania zajęć: pozostających w sprzeczności lub związanych z zajęciami, które wykonuje w ramach obowiązków służbowych, wywołujących uzasadnione podejrzenie o stronniczość lub interesowność, sprzecznych z obowiązkami wynikającymi z ustawy o pracownikach samorządowych.	art. 30 § 1 pkt. 3 i art. 52 § 1 KP
6	bez wypowiedzenia przez pracodawcę bez winy pracownika	Pracodawca może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia: jeżeli niezdolność pracownika do pracy wskutek choroby trwa: dłużej niż 3 miesiące – gdy pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy krócej niż 6 miesięcy, dłużej niż łączny okres pobierania z tego tytułu wynagrodzenia i zasiłku oraz pobierania świadczenia rehabilitacyjnego przez pierwsze 3 miesiące – gdy pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy co najmniej 6 miesięcy lub jeżeli niezdolność do pracy została spowodowana wypadkiem przy pracy albo chorobą zawodową; w razie usprawiedliwionej nieobecności pracownika w pracy z innych przyczyn niż wymienione w pkt 1, trwającej dłużej niż 1 miesiąc.	art. 30 § 1 pkt. 3 i art. 53 § 1 KP
7	bez wypowiedzenia przez pracownika	Pracownik może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia, jeżeli zostanie wydane orzeczenie lekarskie stwierdzające szkodliwy wpływ wykonywanej pracy na zdrowie pracownika, a pracodawca nie przeniesie go w terminie wskazanym w orzeczeniu lekarskim do innej pracy, odpowiedniej ze względu na stan jego zdrowia i kwalifikacje zawodowe. Pracownik może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzneia także wtedy, gdy pracodawca dopuścił się ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków wobec pracownika. Rozwiązanie umowy o pracę z przyczyn określonych powyżej pociąga za sobą skutki, jakie przepisy prawa wiążą z rozwiązaniem umowy przez pracodawcę za wypowiedzeniem.	art. 55 § 1 i § 11 KP

Konsultacja związkowa wymagana w punktach: 3.

Strony mogą po dokonaniu wypowiedzenia umowy o pracę przez jedną z nich ustalić wcześniejszy termin rozwiązania umowy; ustalenie takie nie zmienia trybu rozwiązania umowy o pracę.

Współdziałanie ze związkami zawodowymi

Działanie dyrektora	Podstawa prawna	Czas na reakcję związków zawodowych
Krok 1. Pozyskanie informacji o pracownikach reprezentowanych przez związek przed zawiadomieniem o zamiarze wypowiedzenia
Zwrócenie się do zakładowych organizacji związkowych o informację o pracownikach korzystających z jej obrony (dotyczy pracowników, którym dyrektor zamierza wypowiedzieć lub rozwiązać stosunek pracy).	art. 30 ust. 3 ustawy o związkach zawodowych dotyczy nauczycieli i pracowników niepedagogicznych	5 dni
Krok 2. Po uzyskaniu informacji z kroku 1 zawiadomienie związków zawodowych o zamiarze wypowiedzenia stosunku pracy pracownikom korzystającym z obrony związkowej
Wariant 1. Dotyczy nauczycieli zatrudnionych na podstawie mianowania i na czas nieokreślony w pełnym wymiarze czasu pracy: Zawiadomienie zakładowej organizacji związkowej reprezentującej pracownika o zamiarze wypowiedzenia nauczycielowi stosunku pracy z powodu częściowej likwidacji szkoły albo w razie zmian organizacyjnych powodujących zmniejszenie liczby oddziałów w szkole lub zmian planu nauczania uniemożliwiających dalsze zatrudnianie nauczyciela w pełnym wymiarze zajęć. W zawiadomieniu należy podać podając przyczynę uzasadniającą rozwiązanie umowy i kryteria doboru pracownika do zwolnienia.	art. 20 ust. 5a Karty Nauczyciela	7 dni
**Wariant 2. Dotyczy nauczycieli zatrudnionych na podstawie umowy o prace w niepełnym wymiarze czasu pracy i pracowników niepedagogicznych** Zawiadomienie zakładowej organizacji związkowej reprezentującej pracownika o zamiarze wypowiedzenia pracownikowi umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony. W zawiadomieniu należy podać podając przyczynę uzasadniającą rozwiązanie umowy i kryteria doboru pracownika do zwolnienia.	art. 38 § 1 KP Kodeksu pracy (w przypadku nauczycieli w związku z z art. 91c ust. 1 Karty Nauczyciela)	5 dni

Szczególna regulacja w przypadku zamiaru zwolnienia chronionych działaczy związkowych

dotyczy działaczy związkowych podlegających szczególnej ochronie na podstawie art. 32 ust. 1 ustawy o związkach zawodowych

Pisemne zawiadomienie zarządu zakładowej organizacji związkowej o zamiarze wypowiedzenia lub jednostronnej zmiany stosunku prawnego (umowy o pracę/mianowania) pracownika polegającego szczególnej ochronie związkowej, z podaniem przyczyny uzasadniającej wypowiedzenie lub jednostronną zmianę stosunku prawnego.

Celem jest uzyskanie zgody na wypowiedzenie lub zmianę stosunku pracy pracownikowi chronionemu.

art. 32 ust. 1¹ pkt 1 ustawy o związkach zawodowych

14 dni

(brak odpowiedzi w ww. terminie jest równoznaczny ze zgodą)

Pisemne zawiadomienie zarządu zakładowej organizacji związkowej o zamiarze rozwiązania stosunku prawnego (umowy o pracę/mianowania) pracownika polegającego szczególnej ochronie związkowej, z podaniem przyczyny uzasadniającej rozwiązanie stosunku prawnego.

Celem jest uzyskanie zgody na rozwiązanie stosunku pracy z pracownikiem chronionym.

art. 32 ust. 1¹ pkt 2 ustawy o związkach zawodowych

7 dni

(brak odpowiedzi w ww. terminie jest równoznaczny ze zgodą)

Uwaga – w przypadku nauczycieli placówek feryjnych czynności związane z konsultacjami związkowymi powinny umożliwić skuteczne doręczenie nauczycielowi wypowiedzenia do 31 maja.

Użyte skróty:

KN – ustawa Karta Nauczyciela,
UZKN – ustawa o zmianie ustawy Karta Nauczyciela
UPO – ustawa Prawo Oświatowe,
KP – kodeks pracy,
UPS – ustawa o pracownikach samorządowych.