Opinie MEN
Poniżej odpowiedzi Ministerstwa Edukacji Narodowej na pytania związane z tematyką portalu.
Należy zaznaczyć, że stanowiska MEN mają jedynie charakter opinii i nie stanowią obowiązującej wykładni prawa.
Pytania – awans zawodowy nauczycieli (przejście ze szkół niesamorządowych):
Od 1 września 2022 r. szkoły/przedszkola niepubliczne oraz publiczne niesamorządowe z mocy prawa realizują procedurę awansu zawodowego (art. 91b ust. 2 pkt 3 i 4 KN).
Pojawił się jednak problem dotyczący nauczycieli, którzy przechodzą z tych jednostek do naszych szkół samorządowych. Zadarza się, że nauczyciele w tych szkołach nie realizują przygotowania do zawodu nauczyciela, nie otrzymują oceny pracy związanej z awansem zawodowym.
- Nauczyciel ponad 10 lat pracował w przedszkolu niesamorządowym. Pracował do 31 sierpnia 2023 r. Oznacza to, iż 1 września 2022 r. rozpoczął z mocy prawa przygotowanie do zawodu nauczyciela, którego okres dyrektor mógł skrócić do 9 miesięcy. W tymże ostatnim roku powinien uzyskać ocenę pracy, przeprowadzić zajęcia, uzyskać opinię z tych zajęć. Zatem teoretycznie już z końcem maja 2023 r. powinien zakończyć przygotowanie do zwodu nauczyciela. Niestety przedszkole niesamorządowe w zasadzie nie wywiązuje się z procedur awansowych. Nauczyciel 1 września 2023 r. zostaje zatrudniony w przedszkolu samorządowym. W jakim wymiarze ustalić mu okres przygotowania do zawodu nauczyciela? Naszym zdaniem, skoro nie zakończył go w poprzednim roku, stosujemy możliwość skrócenia pełnego okresu o 3 lata i ustalamy ponownie na 9 miesięcy. W tym roku dyrektor podejmuje procedury oceny i zajęć pokazowych. Nauczyciel po spełnieniu warunków z dniem 1 czerwca 2024 uzyska możliwość złożenia wniosku.
- Sytuacja podobna, ale dotyczy oceny pracy. Nauczyciel w szkole niepublicznej (bądź publicznej niesamorządowej) zmienia miejsce pracy na publiczną szkołę samorządową. Dyrektor poprzedniej szkoły powinien w terminie 21 dni od rozwiązania stosunku pracy dokonać jego oceny pracy. Jednak dyrektor szkoły niepublicznej nie wywiązuje się z tego obowiązku. Do okresu przygotowania do zawodu nauczyciela lub pracy na stopień nauczyciela dyplomowanego wlicza się okresy pracy na stanowisku nauczyciela, zgodnie z kwalifikacjami w wymiarze co najmniej ½ etatu (począwszy od 1.09.2022) z wyłączeniem przerw trwających dłużej niż 30 dni. Jednakże ocena pracy w związku z awansem zawodowym powinna uwzględniać właśnie ocenę z poprzedniej szkoły. Czy brak tej oceny wpływa na okres przygotowania do zawodu (lub okres pracy na stopień nauczyciela dyplomowanego)?
- Jakie powinien kroki podjąć nauczyciel, którego interes został w ten sposób naruszony, a jakie konsekwencje wynikają dla dyrektora jednostki niepublicznej, który nie realizuje zadań związanych z awansem zawodowym?
Pytania – awans zawodowy nauczycieli:
- Czy członek komisji egzaminacyjnej ma prawo przeglądać podczas egzaminu całą dokumentację złożoną przez nauczyciela, w tym dokumenty dotyczące długości stażu/przygotowania do zawodu i kwalifikacje?
- Czy przedstawiciel kuratorium w komisji może w trakcie prac komisji analizować i kwestionować posiadane kwalifikacje nauczyciela, a także wnosić o przedłożenie innych dokumentów niż złożone we wniosku nauczyciela?
Pytania – postępowanie wyjaśniające i dyscyplinarne:
- Czy obrońca nauczyciela, wobec którego toczy się postępowanie wyjaśniające prowadzone przez rzecznika dyscyplinarnego, może zadawać pytania świadkom zgodnie z brzmieniem art. 171 § 2 kpk w zw. z art. 85i ust. 1 KN?
- Czy rzecznik dyscyplinarny dla nauczycieli może przesłuchać świadka, jeżeli obrońca i nauczyciel, w stosunku do którego prowadzone jest postępowanie wyjaśniające nie są obecni na przesłuchaniu z uwagi na niedoręczenie wezwania na przesłuchanie?
Pytania – awans zawodowy i zatrudnianie nauczycieli:
- Czy nauczyciel bez stopnia awansu zawodowego, rozpoczynający prace w szkole (nauczyciel początkujący) może być zatrudniony na podstawie art. 10 ust. 2 Karty Nauczyciela np. od 25 października 2022 r.? Czy zatrudnienie będzie na dwa lata szkolne, tj. do 31.08.2024 mimo, że nie będą to pełne lata kalendarzowe? Jeśli tak, to czy kolejna umowa od 1.09.2024 r. będzie umową na czas nieokreślony (czy będzie spełniony warunek przepracowania dwóch lat, gdyż w tym przypadku nie ma już mowy o latach szkolnych)?
- Czy nauczyciel początkujący może być zatrudniony na zastępstwo lub z przyczyn organizacyjnych zgodnie z art. 10 ust. 7 KN? Czy wówczas odbywa przygotowanie do zawodu nauczyciela i otrzymuje świadczenie na start?
- Nauczyciel rozpoczynający pracę w szkole 01.09.2022 r. jest zatrudniony w dwóch szkołach, w każdej ma powyżej pół etatu. W której szkole (czy w obu) realizuje przygotowanie do zawodu nauczyciela? Który dyrektor wyznacza mu mentora, dokonuje oceny, wypłaca świadczenie na start itp. (czy też czynią to dyrektorzy obu szkół)? Art. 22 ust. 4 KN, który określa, że organ nadzoru pedagogicznego wskazuje nauczycielowi zatrudnionemu w kilku szkołach miejsce realizowania przygotowania do zawodu, dotyczy jednak przypadku, kiedy nauczyciel w żadnej ze szkół ma poniżej pół etatu.
Zagadnienie – pensum nauczycieli:
- Pensum nauczycieli, którym powierzono wykonywanie zadań z zakresu pomocy psychologiczno-pedagogicznej.
Pytania – finansowanie doskonalenia nauczycieli:
- Czy poprzez wskazanie w § 2 ust. 1 przedmiotowego Rozporządzenia „innych podmiotów” należy rozumieć również podmioty prowadzące działalność gospodarczą (np. spółki) oraz osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, a które to podmioty nie mają obowiązku posiadania statutu, ale w zakresie swojej działalności (np. zgodnie z wpisem do rejestru działalności gospodarczej, umowie spółki itp.) zajmują się doskonaleniem zawodowym nauczycieli?
- Czy na podstawie ww. Rozporządzenia możliwe jest dofinansowanie na doskonalenie zawodowe nauczycieli prowadzenie w formie kursów/szkoleń?
- Czy też muszą to być podmioty, które po pierwsze są zobowiązane działać w oparciu o statut i stosowny rodzaj działalności?
Zagadnienie – pensum nauczycieli specjalistów:
- Pensum nauczycieli specjalistów zatrudnionych wyłącznie do pracy z dziećmi posiadającymi orzeczenie o niepełnosprawności w przedszkolach.