Ocena pracy nauczycieli
Poniżej zaprezontowane zostało kompendium wiedzy na temat zasad i procedur dokonywania oceny pracy nauczycieli oraz trybu odwoływania sie od ustalonej oceny pracy.
Trwa aktualizacja poradnika...
OKOLICZNOŚCI I TERMINY DOKONYWANIA OCENY PRACY NAUCZYCIELI
Ocena dokonywana z inicjatywy dyrektora.
Może być dokonana w każdym czasie, nie wcześniej jednak niż po upływie roku od dokonania poprzedniej oceny.
Dyrektor szkoły niezwłocznie powiadamia nauczyciela, w formie pisemnej, o rozpoczęciu dokonywania oceny jego pracy.
Dyrektor szkoły jest obowiązany dokonać oceny pracy nauczyciela w okresie nie dłuższym niż 3 miesiące od dnia od dnia powiadomienia nauczyciela na piśmie o rozpoczęciu dokonywania oceny jego pracy.
Do okresu, o którym mowa powyżej, nie wlicza się okresów usprawiedliwionej nieobecności nauczyciela w pracy, trwającej dłużej niż 14 dni, oraz okresów ferii szkolnych wynikających z przepisów w sprawie organizacji roku szkolnego, a w przypadku nauczycieli zatrudnionych w szkołach, w których nie są przewidziane ferie szkolne – okresów urlopu wypoczynkowego trwającego nieprzerwanie co najmniej 14 dni kalendarzowych.
Ocena dokonywania na wniosek: nauczyciela, organu sprawującego nadzór pedagogiczny, organu prowadzącego szkołę, rady szkoły, rady rodziców.
Może być dokonana w każdym czasie, nie wcześniej jednak niż po upływie roku od dokonania poprzedniej oceny.
Dyrektor szkoły niezwłocznie powiadamia nauczyciela, w formie pisemnej, o rozpoczęciu dokonywania oceny jego pracy.
Dyrektor szkoły jest obowiązany dokonać oceny pracy nauczyciela w okresie nie dłuższym niż 3 miesiące od dnia złożenia wniosku.
Do okresu, o którym mowa powyżej, nie wlicza się okresów usprawiedliwionej nieobecności nauczyciela w pracy, trwającej dłużej niż 14 dni, oraz okresów ferii szkolnych wynikających z przepisów w sprawie organizacji roku szkolnego, a w przypadku nauczycieli zatrudnionych w szkołach, w których nie są przewidziane ferie szkolne – okresów urlopu wypoczynkowego trwającego nieprzerwanie co najmniej 14 dni kalendarzowych.
Ocena pracy nauczyciela odbywającego przygotowanie do zawodu nauczyciela.
Może być dokonana wcześniej niż po upływie roku od dokonania poprzedniej oceny.
Dyrektor szkoły dokonuje oceny pracy nauczyciela w drugim oraz ostatnim roku odbywania przygotowania do zawodu nauczyciela.
W przypadkach, o których mowa w art. 9fa ust. 11 i 13 oraz art. 9g ust. 7b KN dyrektor dokonuje oceny pracy także w ostatnim roku odbywania dodatkowego przygotowania do zawodu nauczyciela.
Dyrektor szkoły niezwłocznie powiadamia nauczyciela, w formie pisemnej, o rozpoczęciu dokonywania oceny jego pracy.
Dyrektor szkoły jest obowiązany dokonać oceny pracy nauczyciela w okresie nie dłuższym niż 3 miesiące od dnia złożenia wniosku.
Do okresu, o którym mowa powyżej, nie wlicza się okresów usprawiedliwionej nieobecności nauczyciela w pracy, trwającej dłużej niż 14 dni, oraz okresów ferii szkolnych wynikających z przepisów w sprawie organizacji roku szkolnego, a w przypadku nauczycieli zatrudnionych w szkołach, w których nie są przewidziane ferie szkolne – okresów urlopu wypoczynkowego trwającego nieprzerwanie co najmniej 14 dni kalendarzowych.
Jeżeli nauczyciel zmienił miejsce zatrudnienia:
- w pierwszym lub drugim roku odbywania przygotowania do zawodu nauczyciela – ocenę tę uwzględnia się przy dokonywaniu oceny pracy w drugim roku odbywania przygotowania do zawodu nauczyciela,
- po drugim roku odbywania przygotowania do zawodu nauczyciela – ocenę tę uwzględnia się przy dokonywaniu oceny pracy w ostatnim roku odbywania przygotowania do zawodu nauczyciela,
- w okresie odbywania dodatkowego przygotowania do zawodu nauczyciela – ocenę tę uwzględnia się przy dokonywaniu oceny pracy w ostatnim roku odbywania dodatkowego przygotowania do zawodu nauczyciela.
Ocena pracy na wniosek na wniosek nauczyciela, który zamierza ubiegać się o awans na stopień nauczyciela dyplomowanego.
Może być dokonana wcześniej niż po upływie roku od dokonania poprzedniej oceny.
Oceny pracy nauczyciela dokonuje się za okres ostatnich 3 lat pracy przed dokonaniem tej oceny.
Dyrektor szkoły jest obowiązany dokonać oceny pracy nauczyciela w okresie nie dłuższym niż 3 miesiące od dnia złożenia wniosku przez nauczyciela.
Do okresu, o którym mowa powyżej, nie wlicza się okresów usprawiedliwionej nieobecności nauczyciela w pracy, trwającej dłużej niż 14 dni, oraz okresów ferii szkolnych wynikających z przepisów w sprawie organizacji roku szkolnego, a w przypadku nauczycieli zatrudnionych w szkołach, w których nie są przewidziane ferie szkolne – okresów urlopu wypoczynkowego trwającego nieprzerwanie co najmniej 14 dni kalendarzowych.
Ocena pracy dokonywana w przypadku rozwiązania lub wygaśnięcia stosunku pracy.
Ocena jest obligatoryjna w przypadku rozwiązania lub wygaśnięcia stosunku pracy z nauczycielem:
- początkującym w trakcie odbywania przygotowania (w tym dodatkowego) do zawodu nauczyciela,
- mianowanym w każdym przypadku.
Może być dokonana wcześniej niż po upływie roku od dokonania poprzedniej oceny.
Dyrektor dokonuje oceny w terminie nie dłuższym niż 21 dni odpowiednio od dnia rozwiązania lub wygaśnięcia stosunku pracy.
Jeżeli nauczyciel mianowany zmienił miejsce zatrudnienia w okresie 3 lat przed dokonaniem oceny na swój wniosek w związku z ubieganiem się o awans na stopnień nauczyciela dyplomowanego, ocenę pracy z tego okresu z poprzedniego miejsca zatrudnienia uwzględnia się przy dokonywaniu oceny tej pracy.
Ocena pracy dokonywana w przypadku przeniesienia nauczyciela do innej szkoły.
Ocena jest obligatoryjna w przypadku przeniesienia nauczyciela mianowanego do innej szkoły.
Może być dokonana wcześniej niż po upływie roku od dokonania poprzedniej oceny.
Dyrektor dokonuje oceny w terminie nie dłuższym niż 21 dni od dnia przeniesienia do innej szkoły.
Jeżeli nauczyciel mianowany zmienił miejsce zatrudnienia w okresie 3 lat przed dokonaniem oceny na swój wniosek w związku z ubieganiem się o awans na stopnień nauczyciela dyplomowanego, ocenę pracy z tego okresu z poprzedniego miejsca zatrudnienia uwzględnia się przy dokonywaniu oceny tej pracy.
Ocena pracy w przypadku udzielenia urlopu bezpłatnego nauczycielowi skierowanemu do pracy w szkołach europejskich, urlopowania lub zwolnienia z obowiązku świadczenia pracy od pracy członka związku zawodowego.
Ocena jest obligatoryjna w przypadku nauczyciela urlopu bezpłatnego, nauczycielowi skierowanemu do pracy w szkołach europejskich:
- początkującym w trakcie odbywania przygotowania (w tym dodatkowego) do zawodu nauczyciela,
- mianowanym w każdym przypadku.
Ocena jest również obligatoryjna w przypadku nauczyciela mianowanego urlopowanego lub zwolnionego z obowiązku świadczenia pracy na podstawie ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych.
Może być dokonana wcześniej niż po upływie roku od dokonania poprzedniej oceny.
Dyrektor dokonuje oceny w terminie nie dłuższym niż 21 dni od dnia zakończenia przez nauczyciela świadczenia pracy w szkole.
TRYB DOKONYWANIA OCENY
Ocena dokonywana na wniosek nauczyciela
- Nauczyciel składa do dyrektora wniosek o dokonanie oceny pracy.
- Nauczyciel we wniosku wskazuje jedno dodatkowe kryterium oceny pracy związane ze specyfiką swojej pracy.
- Dyrektor szkoły, w terminie 3 dni roboczych od dnia otrzymania wniosku, wskazuje jedno dodatkowe kryterium oceny pracy związane ze specyfiką pracy nauczyciela.
- Dyrektor zawiadamia radę rodziców i mentora (w przypadku nauczyciela odbywającego przygotowanie do zawodu nauczyciela lub dodatkowe przygotowanie do zawodu nauczyciela) o dokonywanej ocenie pracy nauczyciela i informuje o 14-dniowym terminie na przedstawienie pisemnej opinii.
- Dyrektor może zasięgnąć opinii samorządu uczniowskiego, który opinię wyraża w formie pisemnej w terminie 14 dni od dnia otrzymania zawiadomienia o dokonywanej ocenie pracy.
- Na wniosek nauczyciela dyrektor zasięga lub z własnej inicjatywy może zasięgnąć opinii właściwego doradcy metodycznego na temat pracy nauczyciela, a w przypadku braku takiej możliwości – opinii innego nauczyciela dyplomowanego lub mianowanego, a w przypadku nauczyciela publicznego kolegium pracowników służb społecznych – opinii opiekuna naukowo-dydaktycznego – opinię wyraża się w formie pisemnej w terminie 14 dni od dnia otrzymania zawiadomienia o dokonywanej ocenie pracy.
- Dyrektor szkoły ustala poziom spełniania łącznie wszystkich obowiązkowych kryteriów oceny pracy oraz jednego kryterium oceny pracy wskazanego przez siebie i jednego kryterium oceny pracy wskazanego przez nauczyciela.
- Dyrektor szkoły przygotowuje projekt oceny pracy, zapoznaje z nim nauczyciela i wysłuchuje jego uwagi i zastrzeżenia, przy czym nauczyciel może zgłosić uwagi i zastrzeżenia do projektu oceny pracy również w formie pisemnej w terminie 5 dni roboczych od dnia zapoznania go z projektem oceny.
- Na wniosek nauczyciela przy zapoznawaniu go z projektem oceny pracy i wysłuchaniu jego uwag i zastrzeżeń może być obecny przedstawiciel wskazanej przez nauczyciela zakładowej organizacji związkowej.
- Po zapoznaniu nauczyciela z jej projektem oraz wysłuchaniu jego uwag i zastrzeżeń, po zasięgnięciu wymaganych opinii, dyrektor ustala ocenę pracy nauczyciela.
- Dyrektor szkoły doręcza nauczycielowi oryginał karty oceny pracy, a jej kopię włącza do akt osobowych nauczyciela.
Ocena dokonywana w pozostałych przypadkach
- Dyrektor szkoły niezwłocznie powiadamia nauczyciela, w formie pisemnej, o rozpoczęciu dokonywania oceny jego pracy.
- W powiadomieniu dyrektor szkoły wskazuje jedno dodatkowe kryterium oceny pracy związane ze specyfiką pracy nauczyciela.
- W terminie 3 dni roboczych od dnia otrzymania powiadomienia nauczyciel wskazuje jedno dodatkowe kryterium oceny pracy związane ze specyfiką swojej pracy.
- Dyrektor zawiadamia radę rodziców i mentora (w przypadku nauczyciela odbywającego przygotowanie do zawodu nauczyciela lub dodatkowe przygotowanie do zawodu nauczyciela) o dokonywanej ocenie pracy nauczyciela i informuje o 14-dniowym terminie na przedstawienie pisemnej opinii.
- Dyrektor może zasięgnąć opinii samorządu uczniowskiego, który opinię wyraża w formie pisemnej w terminie 14 dni od dnia otrzymania zawiadomienia o dokonywanej ocenie pracy.
- Na wniosek nauczyciela dyrektor zasięga lub z własnej inicjatywy może zasięgnąć opinii właściwego doradcy metodycznego na temat pracy nauczyciela, a w przypadku braku takiej możliwości – opinii innego nauczyciela dyplomowanego lub mianowanego, a w przypadku nauczyciela publicznego kolegium pracowników służb społecznych – opinii opiekuna naukowo-dydaktycznego – opinię wyraża się w formie pisemnej w terminie 14 dni od dnia otrzymania zawiadomienia o dokonywanej ocenie pracy.
- Dyrektor szkoły ustala poziom spełniania łącznie wszystkich obowiązkowych kryteriów oceny pracy oraz jednego kryterium oceny pracy wskazanego przez siebie i jednego kryterium oceny pracy wskazanego przez nauczyciela.
- Dyrektor szkoły przygotowuje projekt oceny pracy, zapoznaje z nim nauczyciela i wysłuchuje jego uwagi i zastrzeżenia, przy czym nauczyciel może zgłosić uwagi i zastrzeżenia do projektu oceny pracy również w formie pisemnej w terminie 5 dni roboczych od dnia zapoznania go z projektem oceny.
- Na wniosek nauczyciela przy zapoznawaniu go z projektem oceny pracy i wysłuchaniu jego uwag i zastrzeżeń może być obecny przedstawiciel wskazanej przez nauczyciela zakładowej organizacji związkowej.
- Po zapoznaniu nauczyciela z jej projektem oraz wysłuchaniu jego uwag i zastrzeżeń, po zasięgnięciu wymaganych opinii, dyrektor ustala ocenę pracy nauczyciela.
- Dyrektor szkoły doręcza nauczycielowi oryginał karty oceny pracy, a jej kopię włącza do akt osobowych nauczyciela.
KRYTERIA OCENY PRACY NAUCZYCIELA
Ocena pracy nauczyciela dotyczy stopnia realizacji obowiązków określonych w art. 6 i art. 42 ust. 2 Karty Nauczyciela oraz w art. 5 ustawy – Prawo oświatowe w zakresie wszystkich obszarów działalności szkoły.
Obowiązkowe kryteria oceny pracy nauczyciela obejmują:
- poprawność merytoryczną i metodyczną prowadzonych zajęć dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych;
- dbałość o bezpieczne i higieniczne warunki nauki, wychowania i opieki;
- znajomość praw dziecka, w tym praw określonych w Konwencji o prawach dziecka, przyjętej przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych dnia 20 listopada 1989 r. (Dz. U. z 1991 r. poz. 526, z 2000 r. poz. 11 oraz z 2013 r. poz. 677), ich realizację oraz kierowanie się dobrem ucznia i troską o jego zdrowie z poszanowaniem jego godności osobistej;
- wspieranie każdego ucznia, w tym ucznia niepełnosprawnego, w jego rozwoju oraz tworzenie warunków do aktywnego i pełnego uczestnictwa ucznia w życiu szkoły oraz środowiska lokalnego;
- kształtowanie u uczniów szacunku do drugiego człowieka, świadomości posiadanych praw oraz postaw: obywatelskiej, patriotycznej i prospołecznej, w tym przez własny przykład nauczyciela;
- współpracę z innymi nauczycielami w zakresie wynikającym z realizowanych przez szkołę zadań dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych oraz zadań statutowych;
- przestrzeganie przepisów prawa z zakresu funkcjonowania szkoły oraz wewnętrznych uregulowań obowiązujących w szkole, w której nauczyciel jest zatrudniony;
- poszerzanie wiedzy i doskonalenie umiejętności związanych z wykonywaną pracą, w tym w ramach doskonalenia zawodowego;
- współpracę z rodzicami (nie dotyczy nauczyciela zatrudnionego w branżowej szkole II stopnia, szkole policealnej, szkole dla dorosłych, placówce kształcenia ustawicznego, kolegium pracowników służb społecznych, bibliotece pedagogicznej lub placówce doskonalenia nauczycieli).
Dodatkowe kryteria oceny pracy nauczyciela obejmują:
- planowanie, organizowanie i prowadzenie zajęć dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych wynikających ze specyfiki szkoły i zajmowanego stanowiska, z wykorzystaniem metod aktywizujących ucznia, w tym narzędzi multimedialnych i informatycznych, dostosowanych do specyfiki prowadzonych zajęć;
- diagnozowanie potrzeb i możliwości ucznia oraz indywidualizowanie pracy z uczniem;
- analizowanie własnej pracy, wykorzystywanie wniosków wynikających z tej analizy do doskonalenia procesu dydaktyczno-wychowawczego i opiekuńczego oraz osiąganie pozytywnych efektów pracy;
- wykorzystywanie w pracy wiedzy i umiejętności nabytych w wyniku doskonalenia zawodowego;
- realizowanie innych zajęć i czynności, o których mowa w art. 42 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela, zwanej dalej “ustawą – Karta Nauczyciela”, w tym udział w przeprowadzaniu egzaminów, o których mowa w art. 42 ust. 2b pkt 2 ustawy – Karta Nauczyciela, i prowadzenie konsultacji, o których mowa w art. 42 ust. 2f ustawy – Karta Nauczyciela;
- podejmowanie innowacyjnych rozwiązań organizacyjnych, programowych lub metodycznych w prowadzeniu zajęć dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych;
- pobudzanie inicjatyw uczniów przez inspirowanie ich do działań w szkole i środowisku pozaszkolnym oraz sprawowanie opieki nad uczniami podejmującymi te inicjatywy;
- prowadzenie oraz omawianie zajęć otwartych dla nauczycieli lub rodziców;
- realizowanie powierzonych funkcji lub innych zadań zleconych przez dyrektora szkoły;
- umiejętność rozwiązywania konfliktów wśród uczniów;
- umiejętność rozpoznawania i stosowania komunikacji niewerbalnej oraz doskonalenie umiejętności komunikacyjnych;
- opracowywanie i wdrażanie innowacyjnych programów nauczania, programów wychowawczo-profilaktycznych lub innych programów wynikających ze specyfiki szkoły lub zajmowanego stanowiska, z uwzględnieniem potrzeb uczniów;
- przeprowadzanie ewaluacji działań wynikających z pełnionej funkcji lub zadań związanych z oświatą realizowanych poza szkołą oraz wykorzystywanie jej wyników do podnoszenia jakości pracy szkoły;
- współpracę z Centralną Komisją Egzaminacyjną lub okręgową komisją egzaminacyjną, w szczególności w charakterze egzaminatora, autora zadań lub recenzenta, placówkami doskonalenia nauczycieli lub uczelniami w zakresie opieki nad studentami odbywającymi praktyki pedagogiczne;
- inne szczególne osiągnięcia nauczyciela wynikające z jego pracy dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej.
Poziom spełniania kryteriów oceny pracy jest oceniany w punktach:
- od 0 do 30 – w przypadku kryterium obejmującego poprawność merytoryczną i metodyczną prowadzonych zajęć dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych;
- od 0 do 5 – w przypadku pozostałych kryteriów oceny pracy.
Skala ocen:
- co najmnie 90% maksymalnej liczby punktów – ocena wyróżniająca,
- co najmniej 75% i nie więcej niż 89,99% maksymalnej liczby punktów – ocena bardzo dobra,
- co najmniej 55% i nie więcej niż 74,99% maksymalnej liczby punktów – ocena dobra,
- poniżej 55% maksymalnej liczby punktów – ocena negatywna.
TRYB ODWOŁAWCZY
- Od ustalonej oceny pracy nauczycielowi przysługuje prawo wniesienia odwołania do organu sprawującego nadzór pedagogiczny nad szkołą.
- Odwołanie składa się w terminie 14 dni od dnia doręczenia oceny pracy.
- Odwołanie składa się za pośrednictwem dyrektora szkoły.
- Dyrektor szkoły przekazuje odwołanie od oceny pracy nauczyciela do organu sprawującego nadzór pedagogiczny w terminie 5 dni roboczych od dnia otrzymania odwołania.
- Dyrektor szkoły dołącza pisemne odniesienie się do zarzutów podniesionych w odwołaniu.
- Odwołanie od oceny pracy nauczyciela rozpatruje powołany przez organ sprawujący nadzór pedagogiczny zespół oceniający, po uprzednim wysłuchaniu nauczyciela, który wniósł odwołanie.
- Na wniosek nauczyciela w skład zespoły oceniające może być powołany doradca metodyczny lub nauczyciel-konsultant oraz
przedstawiciel zakładowej organizacji związkowej wskazanej przez ocenianego nauczyciela. - Organ sprawujący nadzór pedagogiczny, nie później niż na 5 dni roboczych przed terminem posiedzenia zespołu oceniającego, podczas którego nauczyciel ma zostać wysłuchany, zawiadamia nauczyciela o posiedzeniu. Niestawienie się nauczyciela, mimo prawidłowego zawiadomienia o posiedzeniu, nie wstrzymuje rozpatrywania odwołania przez zespół oceniający i wydania rozstrzygnięcia.
- Organ sprawujący nadzór pedagogiczny, w terminie 30 dni od dnia otrzymania odwołania albo wniosku o ponowne ustalenie oceny pracy, po rozpatrzeniu odwołania albo wniosku o ponowne ustalenie oceny pracy przez zespół oceniający:
- podtrzymuje ocenę pracy dokonaną przez dyrektora szkoły, albo
- uchyla ocenę pracy dokonaną przez dyrektora szkoły oraz ustala nową ocenę pracy nauczyciela, albo
- uchyla ocenę pracy dokonaną przez dyrektora szkoły oraz przekazuje sprawę do ponownego ustalenia oceny pracy, jeżeli ocena pracy została dokonana z naruszeniem prawa.
- W przypadku podjęcia rozstrzygnięcia, o ustaleniu nowej oceny pracy, nauczyciel otrzymuje kartę oceny pracy uwzględniającą to rozstrzygnięcie.
- Ocena pracy ustalona przez organ sprawujący nadzór pedagogiczny, w wyniku odwołania jest sporządzana w formie pisemnej i zawiera uzasadnienie.
- Ocena pracy ustalona przez organ sprawujący nadzór pedagogiczny jest ostateczna.
OCENA PRACY NAUCZYCIELA RELIGII
Przepisy dotyczące oceny pracy nauczyciela religii stosuje się odpowiednio, z tym że organ upoważniony do dokonania oceny pracy uwzględnia ocenę merytoryczną nauczyciela religii, ustaloną przez właściwą władzę kościelną.